nlvlag  De ziekte van von Willebrand 12 jan 2020


De Ziekte van Von Willebrand
(dit artikel is ook al eens gepubliceerd in het clubblad van de DVIN. © Nadjia Timmermans-Kadenko)


Één van de bekendste erfelijke aandoeningen die voorkomen bij de dobermann is de "von Willebrand disease" (vWD). Hierbij wil ik jullie inlichten over hetgeen deze type-1 vorm voor de dobermann betekent, en wat onze fok-strategie is.


vWD Type-1

Door een mindere hoeveelheid stollingseiwitten "fibrine" vindt er geen goede bloedstolling plaats, wat inhoudt dat honden met vWD na een verwonding langer blijven bloeden en sneller bloedingen en bloeduitstortingen ontwikkelen.
Er zijn 3 types van vWD:
Type-1 geringe vermindering van hoeveelheid fibrine;
Type 2 - sterke vermindering van hoeveelheid fibrine;
Type 3 - geringe aanwezigheid van fibrine.
Bij de dobermann komt de meest lichte vorm voor - Type 1. Door middel van DNAonderzoek van mondslijm of bloed kan worden vastgesteld of een Dobermann met vWD is belast.

Is het gevaarlijk?

Bij de rassen die belast zijn met vWD type -2 en zeer zeker Type-3 zijn bloedingen levens bedreigend en gevaarlijk. Type 2 en 3 komen niet voor bij de Dobermann. Dat bij de Dobermann met vWD type-1 geen abnormaal lange bloedingen voorkomen blijkt uit meerdere onderzoeken. Toch is vWD een verhoogd risico bij honden.
Hier enkele samenvattingen en toelichtingen, bron * site van VetGen laboratorium.
1) Patrick Venta College of Veterinary Medicine Michigan State University (ontdekker van de vWD) in zijn artikel voor VetGen over de Dobermann- vWD type 1 vertelde dat Dobermann * dragers * met abnormaal lange bloeden tijden zijn niet gebruikelijk.( Dobe *carriers* with abnormally long bleeding times are not common ) Zelfs aangetaste Dobers (dus lijders) gaan meestal niet spontaan bloeden (anders dan het geval is bij Scotties en Shelties met Type 3). Echter, bij een operatie of matig trauma hebben deze honden (lijders) een verhoogd risico.

2} Dr's Dodds, Johnson en Stokol et al. hebben gemeld dat alle dieren gewoonlijk niet overmatig bloeden wanneer ze factor concentraties van meer dan 36% van normaal hebben (Dodds, 1982; Johnson et al., 1988,.. Stokol et al., 1995) Daarom is de angst dat een dier die getest is als drager op een dag spontaan extreem gaat bloeden volledig teniet gedaan, dieren zullen nooit abnormaal bloeden, door erfelijke ziekete vWD. Het is altijd mogelijk dat een zeldzame mutatie in combinatie met de gemeenschappelijke mutatie bloeder zou veroorzaken.
artikel van Patrick Venta, Ph.D. een van de onderzoekers die de vWD mutatie ontdekt , College of Veterinary Medicine Michigan State Universit

Niet wenselijk!

Net als iedere andere erfelijke ziekte is ook vWD niet wenselijk voor de Dobermann. Daarom worden onze honden getest doormiddel van een DNA onderzoek of ze vrij, drager of lijder zijn van deze ziekte. Zo kunnen we de zieke mutant-gen trasseren om te kunnen scheiden van de gezonde genen. We moeten heel zorgvuldig met onze dobermann genenpool omgaan en kunnen ons niet permitteren om deze populatie te riskeren of om onnodig de noodzakelijke genetische diversiteit in te perken en te verkleinen. Wij geloven dat het fokken met vrije honden de voorkeur verdient, maar niet dat het altijd zeker is in het beste belang van het ras om de genenpool te gaan beperken door het uitsluitend fokken met alleen vWD vrije honden. "bottle neck". Wij volgen het advies van Dr. Kristi dat door VetGen als fok strategie wordt aanbevolen. Ons doel is om het zieke recessief overervende gen te traceren en te elimineren zodat we dit gen kwijt kunnen raken zonder schade aan te richten aan de genetische variëteit. Genetische diversiteit is een basis van de gezonde fokkerij.

Fok strategie

Uitleg: Het belangrijkste doel van het fokken van honden is in de eerste plaats het produceren van honden met de juiste gezondheid, het juiste type en temperament. Dus, bij het selecteren van potentiële partners voor de hond maken we weloverwogen keuzes. Allereerst vanuit het doel om een goede kwaliteit nageslacht te willen fokken. We controleren of de gekozen combinatie vWD geschikt is om te realiseren. Aan de hand van onderstaand schema is het makkelijk om goede overwegingen te maken.

teef\reu VRIJE reu DRAGER reu LIJDER reu
VRIJE teef 100% vrij 50% vrij/ 50% drager 100% drager
DRAGER teef 50% vrij/ 50% drager 25% vrij/ 50% drager/25% lijder 50%drager/50%lijder
LIJDER teef 100% drager 50% drager/50% lijder 100% lijder

  ideale combinatie
  veilig fokken
  fokken met hoger risico
  niet aanbevolen

Wat betekent fokken met DNA geteste vWD Lijder

Tot inzet van een VWD lijder zal niet zonder meer kunnen worden overgegaan. Vanuit genetisch oogpunt, worden honden die vWD lijder zijn gecombineerd met een DNA / vWD vrije hond. Indien een dergelijke paring plaatsvindt, dan zullen alle nakomelingen vWD drager zijn. Nakomelingen uit een dergelijke combinatie kunnen ook worden gebruikt door een fokker, maar opnieuw slechts in combinatie met de hond die DNA getest is als vWD Vrij. In deze tweede generatie zullen ongeveer de helft van de nakomelingen vrij en de helft drager zijn. Een hond die DNA getest is als Lijder mag niet worden gekoppeld aan een andere Lijder noch aan een Drager. Met een vWD lijder kan gefokt worden zolang de hond klinisch ook gezond is. Een beslissing om een dergelijke hond in te zetten voor de fok zou ook in overleg met een dierenarts moeten plaatsvinden om de potentiële risico's die zwangerschap met zich mee kunnen brengen te bespreken. Gaat het hier om een reu dan is dit een minder belangrijke overweging.

Fokken met DNA geteste vWD Drager

Dragers kunnen zeker gebruikt worden voor de fok, maar dragers worden dan gekoppeld aan een DNA / vWD vrije hond. Een nestje uit een dergelijke combinatie zullen zowel dragers als vrije puppies bevatten. Het is de verantwoordelijkheid van de fokker om nieuwe eigenaren van de pups op de hoogte brengen van vWD status van de nest. Nakomelingen uit een dergelijke combinatie moeten worden getest voor fokken in de toekomst. Een drager mag niet worden gekoppeld aan een andere drager of een lijder.

vWD vrij

Pups afkomstig uit uit de combinatie van ouders die met DNA getest als vWD-vrij is altijd vrij van deze aandoening.